Het leven is een kringloop: wie actief is, heeft pauzes nodig. Wie overdag presteert heeft s-nachts een verkwikkende slaap nodig. Wie zich bij het sporten belast, moet na de training voor ontlasting zorgen. In de voortdurende afwisseling tussen activiteit en rust ontstaat balans – de basis van je welbevinden. Of kort: Prikkels en regeneratie horen altijd samen.

Rust, ontspanning, slaap, de tijd waarin je je herstelt en kracht tankt – de herstelfase – deze komen bij veel mensen vaak te kort en kunnen alle belastingen van de dag niet meer compenseren. Dat blijkt uit een in heel Duitsland uitgevoerd stressonderzoek, uitgevoerd door de Techniker Krankenkasse. Een resultaat: in dit land voelen zes van de tien mensen zich gestresst – ongeacht of het beroepsmatig of privé is. De mensen ervaren een onbalans tussen belasting en ontlasting.

 

01

Stressoren en prikkels maken moe

In het dagelijks leven is niet altijd alles in balans. Bij de belasting wegen hectiek, druk en stress zwaar. Ook ziektes kosten veel kracht. Daarbij komen de uitdagende taken van alle dag, bijvoorbeeld de balans tussen gezin en beroep. We verliezen in de loop van de dag energie, de lichaamseigen accu’s worden zwakker. De reden is simpel: ons organisme moet de vele invloeden van buitenaf verwerken. De wetenschap noemt dit de stressoren. Voor een zuiver begrip negatief aangeduid kunnen ze ook “prikkels” worden genoemd. Deze stressoren resp. prikkels brengen onze psyche en ook ons fysiek uit balans. De zgn. homeostase is verstoord. Terwijl we in de sport bewust streven naar dit gebrek aan evenwicht om beter te worden en beter te kunnen aanpassen, is dit in het normale leven op velerlei gebied contraproductief.

Warmte, kou, plezier, verdriet, woede, overbelasting, pijn – of ze nu een fysieke, fysiologische of emotionele achtergrond hebben – stressoren brengen ons uit balans en veroorzaken reacties in ons organisme. Vrijwel iedereen heeft wel eens gehoord van het stresshormoon cortisol.

 

Regeneratie tijdens slaap

Van uitputting op bed te vallen is niet wat je wilt.

Elke dag moeten we aan deze prikkels het hoofd bieden. Het is dus belangrijk om ons van deze invloeden bewust te herstellen. Met ons lichaam is in dit geval ook onze psyche bedoeld, en we moeten het de kans geven daarvan afstand te nemen. Dat betekent niet alleen veel slapen. Overigens: als je in bed valt en binnen een seconden in slaap bent, dan ben je al zo uitgeput dat je begonnen bent met roofbouw op je lichaam.

Herstel is de sleutel om weer in balans te komen.

02

Definitie: wat is herstel?

Dit vaak gebruikte begrip gebruiken we inmiddels vaak zonder dat we er goed over hebben nagedacht. De oorsprong van het woord is Latijns en betekent vertaald “wedergeboorte“. Wie regenereert laat lichamelijke vermoeidheid en geestelijke uitputting achter zich – en voelt zich als opnieuw geboren. Het begrip “regeneratie“ kan daarnaast in drie delen worden onderverdeeld, die in totaal laten zien wat regenereren echt betekent:

  • RE: Het woorddeel “re-“ staat voor “weer“ of “terug“ en geeft aan, dat tijdens de Regeneratie het prestatievermogen en de kracht van lichaam en geest terugkeren. Als je uit balans bent geraakt wordt deze hersteld.
  • GENE: de genen zijn ons bouwplan, de basis van de mens. En dus ook de Regeneration. Elk levend wezen heeft de afwisseling nodig tussen activiteit en rust, dag en nacht – het is onze biologie, ons ritme. Maar je persoonlijke ritme volgt je individuele bouwplan, je genen. En deze leggen onder andere vast, wanneer en welke regeneratie je goed doet.
  • RATION: Het begrip “Ration“ staat voor eenheid of dosis. Want de regeneratie volgt de logica van de balans: hoe meer je je belast, des te meer ontlasting je nodig hebt. Het komt aan op de juiste, op een uitgebalanceerde dosis.

Het menselijke organisme streeft naar evenwicht & balans

Regeneratie is dus een elementair onderdeel van het leven. En de sleutel, om elke dag succesvol en energetisch te zijn. Maar wat bevordert de regeneratie? En hoe vindt je weer de balans? Deze vragen zijn niet in het algemeen te beantwoorden. Want hoe individueel je belastingen zijn, net zo individueel moeten ook je ontlastingen zijn. En daarvoor heb je vooral de juiste techniek, op het juiste moment nodig.

Geef je (trainings-)potentieel de kans, zich volledig te ontplooien en wordt voor het welzijn van je lichaam actief, door voldoende en regelmatig te regenereren – zowel psychisch als fysiek. En wel in exact jouw tempo en in de intensiteit, die je nu goed doet. Vergieet niet: de regeneratie moet bij jou, je actuele gezondheid, je behoeftes en je trainingsplan passen. Ieder op zijn eigen manier. Er is daarvoor geen standaard recept. Terwijl de een bij yoga zijn rust vindt, ontspant een ander bij werken in de tuin. De verschillende regeneratietechnieken kunnen worden onderverdeeld in actieve en passieve methodes.

 

03

Passief herstel

Passief herstel omvat alle technieken waarbij je zelf lichamelijke niet actief bent. Hieronder vallen bijvoorbeeld de juiste ademhaling of ontspanningsmethoden zoals meditatie of autogene training. Ook gericht rusten door frequentiemodulatie is passieve regeneratie: daarbij luister je naar speciaal ontwikkelde muziek, die je lichaam bij het uitschakelen en kalmeren ondersteunt.

De waarschijnlijk belangrijkste vorm van passief herstel is de herstellende slaap. Want terwijl je s-nachts rust, regenereren lichaam en geest, fysiek en psychisch. Je tankt nieuwe kracht en kunt dus de volgende dag weer volop presteren. Naast goede slaap is ook gezonde voeding essentieel. Voeding verzorgt je lichaam bij activiteit uitstekend, maar belast niet tijdens de rustfase.

Een ander deel van de passieve regeneratie zijn fysiotherapeutische maatregelen zoals massages. De natuurgeneeskunde biedt behandelingen zoals de matrix-regeneratie-behandeling, die moet ontgiften en blokkades moet losmaken. Ook de stimulering van de huid kan ontspannen, bijvoorbeeld met behulp van compressiekleding. Een andere optie zijn warmte- of koudebehandelingen, zoals van Kneipp of de cryotherapie: kou vermindert pijn en voorkomt zwelling en ontstekingen. Warmte, zoals in de sauna, werkt echter ontspannend en maakt de spieren los.

 

04

Actief herstel

De actieve regeneratie heeft tot doel om de beschadigde lichaamsweefsels snel te vervangen en stofwisselingsafvalproducten af te breken. Dit werkt door beweging zonder trainingsprikkel. Door eenvoudige oefeningen, zachte stretching en zelfmassages wordt de doorbloeding gestimuleerd en worden de spieren ideaal verzorgd – de beste voorwaarden om het prestatievermogen en de belastbaarheid weer te herstellen.

Een deel van de actieve regeneratie zijn de Cool-Down-Routines na de sport. Door wat losse, lichte beweging en dynamisch rekken schakelt je lichaam na de training langzaam terug. Dat voorkomt blessures, bloedsomloopproblemen, krampen en spierverhardingen. Ook beweging in het water kan actieve regeneratie zijn, want de waterdruk werkt op het neurologische en musculaire gebied ontspannend en ontlast lichaam en geest. Dat maakt zwemmen, watergymnastiek en aqua-joggen of -cycling tot de ideale recovery-inspanning.

Actief regenereren kan ook met zelfmassage. Met een combinatie van druk en beweging bevorder je de doorbloeding en maak je bij de Foam Rolling met de BLACKROLL® verklevingen en verhardingen in spieren, pezen en fascia los, de structuren van het bindweefsel. Deze techniek kan samengaan met de zgn. “welpijn”, een pijn die aangeeft dat spanningen loskomen. Je weet immers: prikkels en regeneratie horen altijd samen. Probeer deze vorm van de actieve regeneratie meteen uit en breng jezelf met de rolkuur met de fasciarol weer in balans. Want het leven is een kringloop.

 

05

Maak van herstel elke dag je routine

Bouw heel bewust over de loop van de dag verdeeld rustfases in.

Medici spreken vaak van een rust-activiteit-cyclus, die niet dag en nacht onderscheidt, maar die de dag onderverdeeld in fases met activiteit en rust.

Gericht vrije tijd maken waarin we ons bewust met onszelf en met voor ons fijne dingen bezighouden, dat helpt ons, los te laten en te regenereren. Als we onszelf deze herstelfases ontzeggen, dan leidt dit vroeg of laat tot uitputting, tot langdurige pijn, tot chronische ziektes. Geen dingen waar we naar willen streven.

Nu heb je het nodige aan informatie gekregen voor de regeneratie in het dagelijkse leven . Vindt je individuele routine, om altijd weer in balans te komen.